Theo số liệu nói trên, xuất khẩu các sản phẩm chính của Việt Nam sang Bra-xin trong 6 tháng đầu năm 2018 tăng mạnh ở một số mặt hàng như sản phẩm từ cao su tăng trên144%, nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày (154%), Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác (115%), đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận tăng 50%, xơ, sợi dệt các loại (30%), các sản phẩm khác có tăng nhưng không đáng kể, cụ thể như: hàng dệt may (8%).
Đáng lưu ý, mặt hàng thủy sản giảm đáng kể (giảm 30%), theo quan sát của Thương vụ, tác động của việc tăng cường kiểm soát chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cá đông lạnh khi thông quan là nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm lượng cá xuất khẩu vào Braxin.
Bảng 1: Xuất khẩu từ Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2018
(Đơn vị tính: USD)
STT |
Xuất khẩu |
6T 2017 |
6T 2018 |
Tăng/giảm (%) |
1 |
Hàng thủy sản |
54.624.002 |
39.353.855 |
-27,96 |
2 |
Cao su |
6.644.584 |
5.040.331 |
-24,14 |
3 |
Sản phẩm từ cao su |
2.294.487 |
5.585.592 |
143,44 |
4 |
Túi xách, ví,vali, mũ, ô, dù |
4.247.879 |
5.223.938 |
22,98 |
5 |
Sản phẩm mây, tre, cói và thảm |
660.196 |
662.642 |
0,37 |
6 |
Xơ, sợi dệt các loại |
35.842.492 |
46.807.011 |
30,59 |
7 |
Hàng dệt, may |
24.968.359 |
27.101.084 |
8,54 |
8 |
Vải mành, vải kỹ thuật khác |
4.918.431 |
4.273.575 |
-13,11 |
9 |
Giày dép các loại |
80.288.849 |
83.418.334 |
3,90 |
10 |
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày |
3.386.162 |
8.623.971 |
154,68 |
11 |
Sắt thép các loại |
1.520.808 |
1.866.748 |
22,75 |
12 |
Sản phẩm từ sắt thép |
12.485.662 |
11.540.912 |
-7,57 |
13 |
Kim loại thường khác và sản phẩm |
7.000.302 |
8.974.216 |
28,20 |
14 |
Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện |
131.664.604 |
120.463.884 |
-8,51 |
15 |
Điện thoại các loại và linh kiện |
408.290.299 |
411.350.127 |
0,75 |
16 |
Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác |
40.082.544 |
86.146.845 |
114,92 |
17 |
Phương tiện vận tải và phụ tùng |
43.374.962 |
42.086.987 |
-2,97 |
18 |
Đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận |
3.686.040 |
5.503.811 |
49,32 |
19 |
Sản phẩm nội thất từ chất liệu khác gỗ |
35.857 |
30.367 |
-15,31 |
|
Tổng cộng |
945.477.099 |
1.037.259.927 |
9,71 |
Bảng 2: Nhập khẩu từ Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2018
(Đơn vị tính: USD)
Nhập khẩu |
6T 2017 |
6T 2018 |
Tăng/giảm (%) |
Hàng rau quả |
2.885.103 |
2.626.240 |
-8,97 |
Lúa mì |
19.840.511 |
16.480.020 |
-16,94 |
Ngô |
110.158.176 |
94.358.346 |
-14,34 |
Chế phẩm thực phẩm khác |
493.789 |
415.549 |
-15,84 |
Thức ăn gia súc và nguyên liệu |
68.152.840 |
287.980.720 |
322,55 |
Nguyên phụ liệu thuốc lá |
32.858.509 |
33.358.685 |
1,52 |
Quặng và khoáng sản khác |
25.691.552 |
134.501.685 |
423,52 |
Hóa chất |
15.561.390 |
15.240.797 |
-2,06 |
Chất dẻo nguyên liệu |
6.351.615 |
3.358.596 |
-47,12 |
Gỗ và sản phẩm gỗ |
21.599.570 |
30.071.709 |
39,22 |
Bông các loại |
39.996.785 |
165.916.321 |
314,82 |
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày |
74.399.419 |
50.439.463 |
-32,20 |
Phế liệu sắt thép |
2.307.257 |
93.322 |
-95,96 |
Sắt thép các loại |
56.307.308 |
64.808.976 |
15,10 |
Kim loại thường khác |
51.925 |
5.914.876 |
11.291,19 |
Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác |
8.168.709 |
8.148.823 |
-0,24 |
Linh kiện, phụ tùng ô tô |
2.499.854 |
3.118.570 |
24,75 |
Đậu tương |
151.649.916 |
113.907.533 |
-24,89 |
Tổng cộng |
692.450.925 |
1.102.167.557 |
59,17 |
Ở chiều ngược lại, xuất khẩu của Bra-xin sang Việt Nam có xu hướng tiếp tục tăng trong 06 tháng đầu năm 2018, do nhu cầu cao cho các nguyên liệu công nghiệp như kim loại thường khác (tăng 11.291%), quặng và khoáng sản khác (gần 322%), thức ăn gia súc và nguyên liệu (22%), bông các loại (314%) so với cùng kỳ năm 2017. Nhưng cũng có một số mặt hàng giảm đáng kể như phế liệu sắt thép (95%), Chất dẻo nguyên liệu (48%).
Số liệu của cả hai bên cho thấy, trao đổi thương mại hai chiều có xu hướng tăng đều qua các năm. Cán cân thương mại gần đạt mức cân bằng. Nhập khẩu các sản phẩm của Braxin vào Việt Nam tăng mạnh có nguyên nhân là do Chính phú Bra-xin chủ trương hỗ trợ thúc đẩy xuất khẩu bằng việc đơn giản hóa thủ tục xuất khẩu, đồng nội tệ giảm mạnh tác động mạnh tới giá cả xuất khẩu. Các mặt hàng nông nghiệp có thể mạnh của Bra-xin đang vào mùa vụ thu hoạch và có năng suất cao . sứ biến động của thương mại thế giới khiến các mặt hàng nông sản Braxin được tìm kiếm nhiều hơn.
Dự báo, trong những tháng cuối năm, cùng với chủ trương kích cầu nền kinh tế và những kết quả của cuộc họp cấp cao giữa hai nước, xuất nhập khẩu giữa hai nước tiếp tục trên đà tăng trưởng.
Cơ cấu hàng hóa cũng cho thấy tính bổ sung cao của hai nền kinh tế, Bra-xin chủ yếu xuất khẩu các loại hàng hóa cơ bản (tỉ trọng chiếm khoảng 80% xuất khẩu của Bra-xin sang Việt Nam. Trong khi đó, Việt Nam xuất khẩu chủ yếu hàng hóa chế biến, chế tạo (chiếm khoảng 90%) nhập khẩu của Bra-xin từ Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2018). Điều này cho thấy tiềm năng trao đổi thương mại giữa hai nước còn rất lớn vì mỗi nước đều có thế tận dụng tốt năng lực cạnh tranh trong các lĩnh vực có thế mạnh.
Một số vấn đề đặt ra
Như phân tích ở trên, Bra-xin hiện đang hồi phục sau thời kỳ suy thoái sâu trong các năm 2015-2016, trong năm 2018 tiêu dùng cá nhân và đầu tư tăng. FMI cũng tăng mức dự báo tăng trưởng của Bra-xin lên 2,5% trong năm 2019
Theo số liệu của phía Bra-xin thì cán cân thương mại giữa hai nước là tương đối cân bằng, tuy nhiên, gần đây xu hướng Việt Nam tăng cường nhập khẩu các nguyên liệu nông sản từ Bra-xin với giá trị kim ngạch ngày càng lớn. Trong khi đó, các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là hàng hóa chế biến, hàng điện tử gặp nhiều khó khăn trong xuất khẩu đặc biệt là một số biện pháp kỹ thuật và rào cản có thể được nước này áp dụng làm cho khả năng tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam vào Bra-xin sẽ khó khăn hơn. Đồng thời làm cho cán cân thương mại ngày càng nghiêng về phía Bra-xin. Bra-xin thắt chặt công tác kiểm soát chất lượng cá file đông lạnh nhập khẩu trước khi được thông quan được tiến hành bởi cơ quan thanh tra dịch vụ liên bang (SIF) để đảm bảo rằng các sản phẩm nhập khẩu là an toàn cho người tiêu dùng. Sản phẩm nào không đạt chuẩn sẽ được thông báo trên trang website của Bộ Nông Nghiệp, Chăn nuôi và Cung ứng thực phẩm (MAP). Một số lô hàng của doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam đã không được thông quan khi mẫu kiểm nghiệm không đạt chuẩn. Vì vậy, để củng cố vị trí hàng thủy sản Việt Nam tại thị trường Bra-xin, các doanh nghiệp nên lưu ý cập nhật thông tin thường xuyên và đảm bảo chất lượng hàng theo quy định nước sở tại. Danh sách lô hàng không đạt được đăng tải công khai tại :
http://www.agricultura.gov.br/assuntos/importacao-e-exportacao/importacao/arquivos/LISTASDEESTABELECIMENTOSEMRAI24.07.2018.pdf
Bra-xin vận dụng tốt các quy định của WTO để bảo hộ sản xuất trong nước bằng việc tăng cường các biện pháp phòng vệ thương mại, đặc biệt là các biện pháp chống bán phá giá đồng thời áp dụng nhiều biện pháp khắt khe hơn trong việc xác minh xuất xứ hàng hóa cũng như các biện pháp kiểm soát hàng nhập khẩu.