Liên bang Nga gần đây đã ban hành một loạt những chính sách nhằm “mở lối” cho hàng hóa Việt như dỡ bỏ lệnh tạm ngừng nhập khẩu đối với 7 doanh nghiệp (DN) thủy sản Việt, cho phép thêm 3 DN thủy sản khác tiếp tục xuất khẩu thủy sản sang Nga, cung cấp cho phía Việt Nam danh mục những mặt hàng nông sản các siêu thị Nga có nhu cầu… Đây là cơ hội lớn cho hàng Việt thâm nhập sâu hơn thị trường đầy tiềm năng này.
Thị trường lớn
Thông tin tại Tọa đàm “Giới thiệu các sản phẩm nông, lâm, thủy sản của Việt Nam và khả năng xuất khẩu sang thị trường Liên bang Nga” được Bộ Công Thương tổ chức mới đây cho thấy, từ những năm 90 đến nay, Liên bang Nga vẫn là một trong những thị trường xuất khẩu truyền thống của Việt Nam, đặc biệt là đối với các sản phẩm nông sản, thực phẩm như thủy sản, cà phê, chè, hạt tiêu, rau, quả, hạt điều, gạo… Với GDP khoảng 1.500 tỷ USD, trên 143 triệu người tiêu dùng, trong đó tầng lớp trung lưu ngày càng phát triển, Liên bang Nga là một trong những thị trường đầy tiềm năng cho hàng hóa Việt nói chung và nông, lâm, thủy sản nói riêng.
Đơn cử như với mặt hàng gỗ, ông Nguyễn Tôn Quyền - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, Việt Nam đã và đang trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gỗ lớn với kim ngạch năm 2014 dự kiến đạt khoảng 6,2 tỷ USD. Trong khi đó Nga lại là quốc gia có nguồn gỗ lớn. Nếu mở rộng hơn nữa những hợp tác trong lĩnh vực sản xuất, chế biến gỗ sẽ mang lại lợi ích lớn cho DN cả 2 bên.
Hoặc với mặt hàng thủy sản, Nga là một trong những quốc gia có nhu cầu thủy sản lớn với dung lượng thị trường dao động từ 3,1-3,2 triệu tấn/năm, đặc biệt là mặt hàng cá tra. Việt Nam đang là quốc gia xuất khẩu thủy sản lớn, nếu tận dụng được cơ hội này, Nga có thể trở thành bạn hàng lớn của Việt Nam.
Bên cạnh đó, theo cam kết khi gia nhập WTO, nhiều mặt hàng của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Nga đã được giảm thuế, thấp hơn từ 30-50% so với thời điểm khi Nga chưa là thành viên của WTO. Cụ thể, theo cam kết về thuế quan và hạn ngạch của Nga khi gia nhập WTO, mức thuế nhập khẩu trung bình của hàng hóa xuất khẩu vào Nga hiện chỉ ở mức 7,8% so với 9,5% trước đây. Mức thuế cho riêng nhóm hàng nông sản là 10,8% so với 13,2% (thời điểm Nga chưa là thành viên WTO).
Mặt khác, Liên bang Nga đang ngày càng tăng cường mở rộng quan hệ thương mại với các nước thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam. Việt Nam hiện có nhiều thuận lợi trong việc tăng cường hợp tác thương mại với Liên bang Nga do 2 nước có truyền thống chính trị - ngoại giao - kinh tế - xã hội lâu dài và tốt đẹp. Ông Phạm Quang Niệm, Tham tán Thương mại - Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga chia sẻ, lực lượng người Việt đông đảo đang kinh doanh tại Nga đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước. Nhiều trung tâm thương mại của người Việt đã ra đời và hoạt động hiệu quả như Togi, Sông Hồng, Bến Thành…
Tận dụng tối đa lợi thế
Theo Bộ Công Thương 7 tháng đầu năm 2014, kim ngạch thương mại 2 chiều Việt Nga đã đạt 1,52 tỷ USD. Việt Nam và Liên minh Hải quan đang nỗ lực đàm phám FTA và khi FTA này được ký kết (dự kiến cuối năm nay), ít nhất, 80% hàng hóa Việt Nam vào Nga sẽ được miễn thuế.
Ông Maxim Golikov - Trưởng đại diện Cơ quan Thương vụ Liên bang Nga tại Việt Nam cho hay, với những điểm đặc trưng trong quan hệ truyền thống giữa hai nước, Việt Nam luôn là quốc gia được Nga dành những ưu tiên đặc biệt để thúc đẩy quan hệ thương mại. Bằng chứng là Việt Nam và Liên minh Hải quan (Nga, Belarus, Kazacstan) đã và đang tích cực đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) và khi FTA này được thông qua, Việt Nam sẽ là nước đầu tiên trên thế giới có FTA với Nga.
Thị trường Nga có những quy định đặc biệt về chất lượng cũng như cách thức xuất khẩu như siêu thị không trực tiếp nhập khẩu hàng từ nhà xuất khẩu mà thường thông qua các đầu mối trung gian. Những quy định chặt chẽ về chất lượng sản phẩm cũng là điều đáng quan tâm, tuy nhiên, tất cả những quy định này đều được công khai rõ ràng. “Do đó, bài toán đặt ra ở đây không phải là chất lượng hay giá cả mà thực tế, DN 2 nước ít có thông tin, hiểu biết về nhau. Đây là vấn đề hết sức quan trọng cần giải quyết” - ông Maxim Golikov cho hay.
Để giải quyết vướng mắc lớn nhất này nhằm “mở lối” cho hàng Việt vào Nga, mới đây nhất, Thương vụ Nga tại Việt Nam đã cung cấp danh mục những mặt hàng, trong đó có nhiều mặt hàng nông lâm thủy sản phía Nga có nhu cầu và Việt Nam có thể cung cấp.
Về phía Bộ Công Thương, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương cho biết, Nga là một trong những thị trường trọng tâm trong mục tiêu đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của Việt Nam. Do đó, để tháo gỡ vướng mắc lớn nhất là thiếu thông tin về thị trường, sắp tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Thương vụ Nga tại Việt Nam tổ chức một đoàn DN Nga sẽ vào Việt Nam để tìm kiếm cơ hội kinh doanh và chia sẻ thông tin thị trường. Đây được kỳ vọng sẽ là cơ hội lớn để tháo gỡ khó khăn lớn nhất của DN 2 bên về thiếu thông tin./.
Theo Bộ Công Thương 7 tháng đầu năm 2014, kim ngạch thương mại 2 chiều Việt Nga đã đạt 1,52 tỷ USD. Việt Nam và Liên minh Hải quan đang nỗ lực đàm phám FTA và khi FTA này được ký kết (dự kiến cuối năm nay), ít nhất, 80% hàng hóa Việt Nam vào Nga sẽ được miễn thuế.
Phương Lan